در اغلب موارد، بهبودی کامل پس از یک فرایند قلبی چندین هفته طول می کشد. جراحی های پیچیده تر ممکن است تا به چندین ماه بهبودی نیاز داشته باشند. امروزه، همه گیری کووید 19 یا ویروس کرونا تقریبا تمامی جنبه های زندگی روزمره از جمله چگونگی مراقبت های بعد از عمل قلب باز در دوران کرونا را تحت تاثیر قرار داده است.
بیماران باید در حین سپری کردن دوره بهبودی از دستور العمل های ارائه شده توسط تیم جراحی پیروی کنند. همچنین از آنجایی که کووید 19 برای مبتلایان به بیماری های قلبی خطرناک تر است، این افراد باید اقدامات احتیاطی بیشتری را رعایت کنند. با انجام احتیاط بیشتر، احتمال داشتن یک دوره بهبودی ایمن و سالم مخصوصا در شرایط کرونا، بیشتر است.
مراقبت های بعد از عمل قلب باز در دوران کرونا
مراقبت های بعد از عمل قلب باز در دوران کرونا خصوصا رعایت موارد زیر برای شرایط خاص شما ضروری است:
از ابتلا به عفونت دوری کنید.
پس از انجام جراحی قلب، بدن در وضعیتی ضعیف قرار داشته و توانایی آن در مقابله با عفونت هایی همچون کووید 19 کمتر است. بهترین راه پیشگیری از ابتلا به عفونت، اجتناب از قرار گرفتن در معرض ویروس است. موارد زیر را به یاد داشته باشید:
- به صورت متداول، دست های خود را به مدت 20 ثانیه با آب و صابون یا محلول ضد عفونی کننده حاول حداقل 60 درصد الکل شستشو دهید
- از تماس با افراد بیمار پرهیز کنید
- تا حد امکان، در خانه بمانید
- در صورت حضور دیگران در اطراف شما، دهان و بینی خود را با یک ماسک صورت پوشانده و حداقل 2 متر از آن ها فاصله بگیرید
- سطوح و وسایلی را که به صورت متداول لمس می کنید پاکسازی و ضد عفونی کنید
تعداد مراقبت دهندگان خود را محدود کنید.
وجود یک فرد در خانه در طول روز ها و هفته های پس از جراحی می تواند برای بیمار مفید باشد. با این حال، بهتر است تعداد مراقبت دهندگان به یک یا دو نفر محدود شده و این افراد کسانی باشند که از قبل بیشترین تماس را با آن ها داشته اید. همسر یا فرزند بالغ در دسته این افراد قرار می گیرند. مراقبت دهندگان نیز باید جهت پیشگیری از انتشار بیماری کووید 19 تا حد امکان از دستور العمل ها پیروی کنند.
در جلسات بازتوانی و ملاقات با پزشک شرکت کنید.
در هفته های پس از جراحی با جراح یا متخصص قلب خود جلسات پیگیری خواهید داشت. به دلیل شیوع بیماری کووید 19 برخی جلسات ملاقات به صورت غیر حضوری و تلفنی انجام می شوند. با این حال، پزشکان در شرایط لازم، بیماران را به صورت حضوری ملاقات کرده و جهت اطمینان از ایمنی آن ها اقدامات لازم را انجام می دهند.
8 هفته پس از جراحی قلب، پزشک می تواند انجام بازتوانی قلبی را پیشنهاد دهد. بازتوانی قلبی به تقویت قلب و افزایش ظرفیت ورزشی فرد کمک می کند. به دلیل شیوع بیماری کووید 19 امکان دارد بازتوانی حضوری قلبی امکان پذیر نباشد. در این صورت، پزشک می تواند برنامه های بازتوانی قلبی خانگی را با استفاده از تجهیزات ورزشی شخصی و وسایل کاربردی در زندگی روزمره پیشنهاد دهد. همچنین، ممکن است جلسات بازتوانی به صورت غیر حضوری انجام شوند.
در صورت مشاهده ی علائم زیر سریعا به پزشک اطلاع دهید.
در صورت تجربه علائم به نظر غیر طبیعی از دریافت کمک پزشکی ترس نداشته باشید. افراد متخصص در بیمارستان ها و محیط های پیراپزشکی با انجام اقداماتی بیماران را از نظر قرار گیری در معرض ویروس کرونا حفظ و ایمنی آن ها را فراهم می کنند. در صورت داشتن هر کدام از علائم زیر، مشکلی وجود دارد که پزشک باید از آن مطلع باشد:
- درد قفسه سینه همچون قبل از جراحی
- خونریزی مداوم یا بروز ترشحات از یک زخم
- ضربان قلب غیر طبیعی
- تب یا لرز
- خستگی شدید
- مشکل در تنفس یا درد شدید در هنگام تنفس عمیق
- افزایش وزن بیش از 0.5 تا 1 کیلو گرم در 24 ساعت
- سردرد شدید و ناگهانی
- بروز حالت تهوع، استفراغ یا اسهال
مدیریت درد بعد از عمل قلب باز
خوشبختانه، بسیاری از جراحی های قلبی، امروزه کم تهاجمی هستند. این بدان معناست که بهبودی نسبت به گذشته اغلب ایمن تر و با درد کمتری همراه است. البته، بیماران در دوره بهبودی هنوز مقداری درد را متحمل می شوند. جهت مدیریت درد باید تمامی دارو های تجویزی پزشک را تهیه و مصرف کرد.
جهت پیشگیری از قرار گرفتن در معرض بیماری کووید 19 و به حداقل رساندن تماس با دیگران باید تهیه دارو های خود را قبل از مرخص شدن از بیمارستان درخواست کرد. یک گزینه دیگر سفارش غیر حضوری دارو ها است.
مثبت اندیش بوده و اضطراب خود را کاهش دهید.
نوسان های خلق و خو پس از جراحی قلب طبیعی بوده و معمولا در زمانی نسبتا کوتاه برطرف می شوند. با این حال، کووید 19 مقداری اضطراب و ترس را درباره سلامت شما و دیگر عزیزانتان افزایش می دهد. برای مقابله با این احساسات می توان روش های زیر را امتحان کرد:
- با تنفس عمیق، مدیتیشن و انجام تمرینات کششی از بدن خود مراقبت کنید
- در صورت موافقت تیم درمان، با حفظ نکات لازم، در محیط بیرون پیاده روی کنید
- وعده های غذایی سالم و متعادل میل کنید
- خواب کافی داشته باشید
- درباره نگرانی ها و احساسات خود با افراد قابل اعتماد صحبت کنید
⚠️نوشیدنی ها و خوراکی های مناسب میل کنید.
مصرف نوشیدنی ها و خوراکی های مناسب در دوره بهبودی می تواند به التیام سریع تر بدن کمک کند. از آنجایی که بیماری کووید 19 خرید خوراکی ها و مواد مصرفی را دشوار کرده است، از فروشگاه های دارای پیک استفاده کنید.
- از مناسب بودن مواد خوراکی و نوشیدنی برای قلب خود اطمینان یابید
- موادی همچون گوشت های بدون چربی، میوه ها، سبزیجات و دانه های کامل را مصرف کنید
- از مصرف مواد غذایی سرشار از نمک، شکر و چربی های اشباع دوری کنید
- همچنین، با اجتناب از الکل و نوشیدن مقادیر زیاد آب، میزان آب و رطوبت بدن خود را حفظ کنید
- در صورت داشتن هر گونه سوال یا نگرانی دیگر در زمینه بهبودی پس از جراحی، با مطب پزشک تماس بگیرید
دکتر سید خلیل فروزان نیا جراح قلب