گشادی دریچه میترال قلب یا نارسایی دریچه میترال زمانی اتفاق می افتد که دریچه نمی تواند به خوبی بسته شود و در نتیجه، خون دوباره به دهلیز برگشت می کند. نارسایی (Regurgitation) به معنای نشت خون از دریچه ای است که به خوبی بسته نمی شود.
علت گشادی دریچه میترال
گشادی دریچه ی میترال یک اختلال شایع در دریچه ی قلب می باشد. خون از دهلیز راست و چپ و از طریق دریچه میترال قلب و دریچه سه لتی جریان پیدا می کند و این امکان فراهم می شود که خون به بطن راست و چپ برسد. سپس این دریچه ها بسته می شوند و جلوی بازگشت خون به دهلیز گرفته خواهد شد. دریچه ی میترال، دریچه ای است که بین دهلیز چپ و بطن چپ قرار دارد.
زمانی که بطن ها با خون پر می شوند، انقباض نیز آغاز می شود و دریچه های ریوی و آئورت باز خواهند شد. سپس خون در این دریچه ها به جریان در می آید. زمانی که دریچه ی میترال شما به خوبی بسته نمی شود، خون در زمان انقباض به دهلیز چپ بر می گردد. همین امر باعث می شود که مقدار خونی که باید به سراسر بدن پمپاژ شود کاهش پیدا کند.
در نتیجه، قلب برای جبران این مشکل سعی می کند که بیشتر پمپاژ کند. پمپاژ بیش از حد قلب در برخی موارد می تواند منجر به نارسایی احتقانی قلب شود. گشادی دریچه ی میترال ممکن است به صورت ناگهانی اتفاق بیفتد. در اغلب افراد، گشادی دریچه ی میترال پس از یک حمله ی قلبی ایجاد شده است. در صورت عدم درمان، این بیماری شکل طولانی مدت (مزمن) به خود می گیرد.
بیماری های خاصی که باعث گشادی دریچه میترال می شوند؟
بسیاری از بیماری ها یا مشکلات دیگر می توانند به دریچه ها یا بافت قلب شما آسیب برسانند. در صورت داشتن موارد زیر شما در معرض خطر ابتلا به گشادی دریچه ی میترال هستید:
- بیماری عروق کرونر قلب و فشار خون بالا
- عفونت دریچه های قلب
- پرولاپس (افتادگی) دریچه میترال (MVP)
- مشکلات نادری مثل سیفلیس درمان نشده یا سندرم مارفان
- بیماری روماتیسم قلبی، این مشکل یکی از عوارض گلودرد استرپتوکوکی درمان نشده است که کمتر شایع می باشد.
- تورم و التهاب بطن چپ قلب
علائم گشادی دریچه ی میترال
بعد از شرایط زیر علائم شما ممکن است به صورت ناگهانی آغاز شود:
- حمله ی قلبی (به ماهیچه های اطراف دریچه میترال آسیب می رساند)
- عفونت دریچه قلب (باعث از بین رفتن بخشی از دریچه می شود)
- پاره شدن تارهایی که عضلات قلب را به دریچه ها متصل می کنند.
🔔 در بیشتر موارد، گشادی دریچه ی میترال علائم خاصی ندارد. علائم ممکن است به تدریج خود را نشان دهند و شامل موارد زیر باشند:
- خستگی، گیجی و سبکی سر
- تنفس سریع
- تپش قلب یا ضربان قلب سریع
- تنگی نفس در زمان فعالیت، تنگی نفسی که در زمان دراز کشیدن افزایش می یابد.
- بیدار شدن به علت نفس تنگی در خواب
- ادرار بیش از حد در شب
تشخیص گشادی دریچه میترال قلب
پزشک ممکن است با معاینه ی شما توسط یک گوشی پزشکی موارد زیر را تشخیص دهد:
- لرزش در قلب در زمان لمس قفسه سینه
- صدای یک تپش اضافی
- سوفل قلب متمایز
- صدای ریه ها
🔔 پزشک همچنین در معاینه ی فیزیکی ممکن است متوجه علائم زیر شود:
- تورم مچ و ساق پا
- بزرگ شدن کبد
- برجستگی رگ های گردن
- سایر علائم نارسایی سمت راست قلب
- سی تی اسکن قلب
- اکوکاردیوگرام (معاینه ی اولتراسوند قلب)، ترانس سینه یا ترانس مری
- تصویر برداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
درمان گشادی دریچه میترال قلب
درمان این مشکل به مواردی مثل علائم شما، علت نارسایی دریچه میترال، عملکرد قلب و اینکه آیا قلب شما بزرگ شده است یا خیر بستگی دارد. در ابتدا داروهایی برای کاهش فشار به قلب و بهبود علائم برای مبتلایان به فشار خون بالا یا ضعف ماهیچه ی قلب تجویز می شود. در صورت وخیم تر شدن علائم آزار دهنده ی گشادی دریچه ی میترال داروهای زیر می توانند تجویز شوند:
- مسدود کننده های بتا، بازدارنده های ACE یا مسدود کننده های کانال کلسیم
- داروهای ضد انعقاد خون برای پیشگیری از ایجاد لخته های خونی در مبتلایان فیبریلاسیون دهلیزی
- داروهایی برای کمک به کنترل ضربان قلب نامنظم
- قرص های آب (ادرار آور) برای خروج مایعات اضافی از ریه ها
- رژیم غذایی با سطح پایین سدیم می تواند به بیمار کمک کند. در صورت پیشرفت علائم ممکن است محدود کردن فعالیت های جسمانی تجویز شود.
در صورت داشتن موارد زیر، پزشک ممکن است به منظور ترمیم یا جایگزینی دریچه، عمل جراحی را تجویز کند:
- ضعف در عملکرد قلب
- بزرگ شدن قلب (گشادی قلب)
- وخیم تر شدن علائم
عوارض گشادی دریچه ی میترال
احتمال بروز مشکلات زیر در بیماران مبتلا به گشادی دریچه میترال وجود دارد:
- ریتم غیر عادی قلب، شامل فیبریلاسیون دهلیزی و در برخی از موارد ریتم غیر عادی جدی تر یا حتی با خطر جانی
- لخته های خونی که ممکن است به نقاط دیگر بدن منتقل شوند، مثل ریه ها یا مغز
- عفونت دریچه قلب
- نارسایی قلبی
- لرز
- تب
- احساس مریضی عمومی
- سردرد
- درد عضلانی
آیا میتوان از این عارضه پیشگیری کرد؟
مبتلایان به دریچه ی قلب آسیب دیده یا غیر عادی در معرض خطر عفونتی به نام «اندوکاردیت» قرار دارند. هر چیز که سبب ورود باکتری به جریان خون بیمار شود، می تواند این عفونت را ایجاد کند. مراحل لازم برای پیشگیری از این مشکل به شرح زیر می باشد:
- از تزریقات آلوده بپرهیزید.
- عفونت های استرپتوکوکی را بلافاصله تحت درمان قرار داده تا از تب روماتیسمی پیشگیری شود.
- همیشه پیش از شروع درمان توسط پزشک یا دندانپزشک در مورد سابقه ی بیماری های دریچه ی قلب یا بیماری های مادرزادی قلبی خود توضیح دهید. برخی افراد پیش از دندانپزشکی یا جراحی نیاز به مصرف آنتی بیوتیک دارند.