گرفتگی رگ قلب چه عوارضی دارد؟

گرفتگی عروق قلب یا شریان های کرونری، به دلیل تجمع پلاک ها ایجاد می شود. شریان های کرونری، خون غنی از اکسیژن را به قلب می ‌رسانند و گرفتگی یا انسداد این عروق، می تواند منجر به حمله قلبی شود. علائم گرفتگی عروق قلب شامل درد یا ناراحتی قفسه سینه و تنگی نفس می باشد.

درمان‌ نیز شامل تغییر سبک زندگی، عمل قلب باز و همچنین استفاده از داروهایی است که به کاهش عوامل خطر کمک می کنند. منظور از عروق قلب، شریان های کرونری است که وظیفه خونرسانی به عضله قلب را بر عهده دارند. عروق کرونری مستقیما بالای قلب قرار دارند. شریان های کرونری اصلی عبارتند از:

عوارض گرفتگی عروق قلب

گرفتگی عروق ناشی از تجمع پلاک در شریان ها است. پلاک از کلسترول، برخی چربی ها، مواد زائد، کلسیم و فیبرین (یکی از اجزای انعقادی) تشکیل شده است. به دنبال تجمع پلاک ها بر روی دیواره های داخلی عروق، این شریان ها باریک و سخت می شوند. تجمع پلاک می تواند شریان ها را مسدود کرده یا به آنها آسیب برساند.

به دنبال گرفتگی یا انسداد عروق، خونرسانی به قلب محدود و یا متوقف می شود و در نتیجه، قلب نمی تواند اکسیژن و مواد غذایی مورد نیاز خود را برای عملکرد صحیح دریافت کند. این وضعیت ایسکمی نامیده می شود. نرسیدن خون کافی به قلب می تواند منجر به احساس ناراحتی در قفسه سینه و یا درد قفسه سینه (آنژین صدری) شود و همچنین فرد را در معرض خطر حمله قلبی قرار می دهد. گرفتگی عروق قلب می تواند منجر به سایر بیماری های قلبی شود. از جمله:

آنژین صدری
حمله قلبی
مشکلات ریتم قلب
نارسایی قلبی
شوک کاردیوژنیک (شوک قلبی)
ایست قلبی

چه چیزی باعث ایجاد پلاک در شریان ها میشود؟

احتمال ابتلا در چه کسانی بیشتر است؟

گرفتگی عروق قلب در همه افراد اتفاق می افتد اما سرعت روند آن، از فردی به فرد دیگر متفاوت است. این روند معمولا از سنین نوجوانی شروع می شود. قبل از دوران نوجوانی، تجمع برخی رسوبات چربی در دیواره های عروق خونی شروع می شود. به دنبال رسوب پلاک در دیواره داخلی شریان ها، بدن گلبول های سفید خون برای از بین بردن پلاک ها می فرستد و به این ترتیب، با این روند مقابله می کند.

اما این کار باعث التهاب بیشتر می شود و در نتیجه آن، سلول های دیگر دیواره شریان، یک پوشش نرم بر روی پلاک تشکیل می دهند. این پوشش نازک روی پلاک، ممکن است به دلیل فشار خون یا برخی عوامل دیگر پاره شود. سپس، برخی سلول های خونی به نام پلاکت ها به محل آسیب می چسبند و باعث تشکیل لخته می شوند. این لخته شریان ها را باریک تر و تنگ تر می کند. گاهی اوقات لخته خون خود به خود از بین می رود. اما در برخی موارد، این لخته ممکن است شریان را مسدود و جریان خون را متوقف کند. در نتیجه، قلب را از اکسیژن محروم می کند و این امر، منجر به حمله قلبی می شود.

احتمال ابتلا به گرفتگی در چه کسانی بیشتر است؟

احتمال ابتلا به گرفتگی عروق قلب در افرادی که عوامل خطر زیر را دارند بیشتر است:

کلسترول بالا، به خصوص سطح LDL (کلسترول بد) بالا و HDL (کلسترول خوب) پایین
فشار خون بالا
سابقه خانوادگی بیماری قلبی
دیابت
سیگار کشیدن
مردان بالای 45 سال و زنان در دوران یائسگی
اضافه وزن
فعالیت بدنی ناکافی

⚠️ اگر این عوامل خطر را دارید، به پزشک خود مراجعه کنید. ممکن است پزشک انجام برخی آزمایشات را برای تشخیص ابتلا به گرفتگی عروق قلب تجویز کند.

علائم گرفتگی عروق قلب بعد از استنت

علائم گرفتگی عروق قلب

گرفتگی عروق ممکن است در ابتدا علائمی نداشته باشد. زیرا تشکیل پلاک در شریان معمولا چندین سال طول می کشد. اما به دنبال تنگ شدن شریان ها و گرفتگی عروق، ممکن است علائم خفیفی بروز پیدا کند که نشان می ‌دهد قلب برای پمپاژ خون، سخت‌ تر تلاش می کند. درد قفسه سینه یا تنگی نفس، به ویژه پس از فعالیت های بدنی سبک مانند بالا رفتن از پله ها، از شایع ترین علائم است.

گاهی اوقات، تا زمانی که فرد دچار حمله قلبی نشده متوجه گرفتگی عروق خود نمی شود. علائم حمله قلبی عبارتند از:

علائم حمله قلبی در زنان می تواند کمی متفاوت باشد. این علائم عبارتند از:

از آنجایی که علائم گرفتگی عروق قلب می تواند شبیه به علائم حمله قلبی باشد، در صورت بروز علائم باید فورا به پزشک مراجعه کنید.

آنژیوگرافی یا آنژیوپلاستی

تشخیص گرفتگی عروق قلب

پزشک متخصص قلب ابتدا در مورد علائم از بیمار سوالاتی می پرسد. سپس سابقه پزشکی و عوامل خطر بیمار را بررسی می کند و همچنین یک معاینه فیزیکی انجام می دهد. آزمایشات تشخیصی گرفتگی عروق قلب ممکن است شامل موارد زیر باشد:

1- الکتروکاردیوگرام (نوار قلب)

این آزمایش فعالیت الکتریکی قلب را ثبت می کند و می تواند حمله قلبی، ایسکمی و همچنین اختلالات ریتم قلب را نشان دهد.

2- تست استرس قلب (تست ورزش)

از این تست برای بررسی عملکرد قلب، زمانی که فرد بیشترین فعالیت را دارد (برای مثال هنگام ورزش) استفاده می شود. پزشک با بررسی نتایج این تست می تواند آنژین صدری و همچنین گرفتگی عروق قلب را تشخیص دهد.

3- تست استرس فارماکولوژیک

در این تست از برخی داروها برای بررسی عملکرد قلب استفاده می شود. با تزریق این داروها پاسخ قلب درست مانند زمانی است که فرد درحال فعالیت یا ورزش است. در این آزمایش نیز پزشک می تواند آنژین صدری و گرفتگی عروق قلب را تشخیص دهد.

4- اسکن کلسیم کرونری (اسکن قلب)

در این آزمایش میزان کلسیم در دیواره عروق کرونر اندازه گیری می شود که می تواند نشان دهنده گرفتگی عروق یا تصلب شرایین باشد.

5- اکوکاردیوگرام (اکو قلب)

در این آزمایش با استفاده از امواج صوتی، تصاویری از قلب تهیه می شود که مشکلات ساختارهای قلب و همچنین عملکرد کلی قلب را نشان می دهد.

6- آزمایش خون

انجام برخی آزمایشات خون برای بررسی عواملی مانند سطح تری گلیسیریدها، کلسترول، لیپوپروتئین، پروتئین واکنشی C، گلوکز، هموگلوبین HbA1c تجویز می شود.

7- آنژیوگرافی

در این آزمایش، یک کاتتر (نوعی لوله کوچک و باریک) از طریق رگ های خونی به قلب فرستاده می شود که به ارزیابی عملکرد قلب و همچنین بررسی گرفتگی عروق کمک می کند.