ضربان نامنظم قلبی که معمولا به آن آریتمی قلبی میگویند، زمانی اتفاق میافتد که قلب شما خیلی سریع، خیلی آرام یا نامنظم بتپد. آریتمی میتواند باعث علائمی مثل سرگیجه و تپشقلب شود. شایعترین آریتمی «فیبریلاسیون دهلیزی» (AF) نام دارد. اگرچه درمانهای دارویی نقش اساسی در درمان آریتمیها ایفا میکنند، اما گاهی ممکن است به عمل جراحی نیاز باشد. از جمله روش های درمان ضربان نامنظم قلبی میتوان به ابلیشن تهاجمی، ضربانساز، یا دفیبریلاتور قلبی قابل کاشت، اشاره کرد.
درمان ضربان نامنظم قلبی
همانطور که در ابتدای متن اشاره کردیم، در صورت پاسخگو نبودن درمان دارویی می توان با استفاده از روش های درمانی دیگری که در ادامه به شرح آنها می پردازیم به درمان آریتمی ها پرداخت. توضیحاتی درباره ضربانسازها، دفیبریلاتور قلبی قابل کاشت و ابلیشن که درمانهایی برای مشکلات قلبی هستند ارائه میشود. خواهید دانست که این درمانها چه هستند و چقدر دوام دارند.
1_ درمان فیبریلاسیون دهلیزی با ابلیشن
در ابتدا باید بدانید که ابلیشن به معنای نابود کردن بخشی از بافت قلب است که باعث ایجاد ریتم غیرطبیعی میشود. در طی ابلیشن قلبی یک کاتتر نازک و توخالی از طریق یکی از سرخرگهای مچ دست یا کشاله ران به قلب شما وارد میشود. پزشک قسمتی از بافت قلب را که منشا سیگنال اشتباه است مشخص کرده و با امواج رادیویی (ابلیشن رادیویی) یا از طریق انجماد (کرایوابلیشن) تخریب میکند.
درمان با استفاده از ابلیشن از چه زمانی پاسخگوست؟
بلافاصله پس از انجام عمل جراحی. ممکن است هنوز علائمی مانند تپش قلب داشته باشید اما به زودی متوقف خواهند شد. 8 تا 10 هفته بعد بهبود کامل حاصل میشود. بعضی افراد به خاطر التهاب، مدت کوتاهی درد قفسه سینه را تجربه میکنند، اما این مشکل نیز بعد از یک هفته تا ده روز برطرف میشود.
اگر ابلیشن موفق باشد، پزشک به شما اجازه میدهد بعضی داروهایتان را قطع کنید. باید به مدت یک سال تحت نظر باشید و اگر وضعیت شما تحت کنترل باشد به پیگیری بیشتر نیازی ندارید.
بعضی از مبتلایان به فیبریلاسیون دهلیزی با یک بار ابلیشن بهبود مییابند. برخی به چندبار جراحی نیاز دارند که ممکن است موفق یا ناموفق باشد.
2_ضربان ساز مصنوعی قلب
اغلب افرادی که ضربانساز دریافت میکنند از ضربان قلب بسیار کند، توقف طولانی بین دو ضربان قلب و یا فیبریلاسیون دهلیزی رنج میبرند. در بیمارانی که نارسایی قلبی را تجربه میکنند «یک ضربانساز دوبطنی» میتواند به پمپاژ موثر قلب کمک کند.
ضربانساز شما به محض کارگذاشته شدن، شروع به کار میکند. بعضی افراد به محض افزایش تعداد ضربان قلب به حد نرمال احساس بهتری خواهند داشت.
این درمان چقدر دوام دارد؟
ضربانسازها باتری داخلی دارند، این باتریها با یک یا چند سیم که به آن لید میگویند به قلب متصل میشوند. بعید نیست که دستگاه به باتریهای جدید نیاز داشته باشد که به آن «جعبه قابل تعویض» میگویند چون لیدها سر جایشان باقی میمانند و فقط باتریها تعویض میشوند.
طول عمر باتریها بین هشت تا 10 سال وگاهی بیشتر است، بسته به این که دستگاه معمولا چقدر کار کند. کلینیکی که ضربانسازتان را از آن تهیه کردهاید باتریهای دستگاه را به دقت بررسی میکند. وقتی سرعت عمل آن کم شود، ترتیب انجام عمل جراحی برای جایگزین کردن باتریهای جدید داده میشود. این یک روال معمول است.
اگر عایق روی لیدها ساییده شده باشد، به تعویض لید هم نیاز دارید. این مورد هم به سادگی از طریق چکآپهای کلینیکی قابل تشخیص است. طول عمر لیدها بین 20 تا 30 سال است. زمانی که باتری شما کم شود باز هم دستگاه به خوبی کار میکند. با اینحال درصورت داشتن علائم باید به پزشک یا کلینیک خبر بدهید.
کاشت دفیبریلاتور قلبی (ICD)
هدف اصلی ICD درمان ضربان قلب سریع است که میتواند به حمله قلبی منجر شود. این درمان به کمک ضربانساز سریع قلب یا به کمک ابزاری که از طریق لیدهایی خاص مستقیما به قلب شوک میدهد حاصل میشود.
این درمان کِی پاسخ میدهد؟
اگر از ICD تنها برای درمان ریتمهای سریع و تهدیدکننده زندگی استفاده میکنید، تغییری در وضعیت کلی خود احساس نخواهید کرد. با این حال اگر ICD به بهبود ضربانهای کند و تبدیل آنها به ضربان قلب نرمال کمک کند باید به سرعت احساس بهبودی کنید.
ICD به درمان وضعیت کلی قلب شما کمک نمیکند، اما اگر ریتم غیرطبیعی تهدیدکننده حیات رنج میبرید استفاده از ICD میتواند به سرعت باعث بهبود شما شود.
درمان با کاشت دفیبریلاتور چقدر دوام دارد؟
باتریهای ICD به مرور زمان کم میشوند اما معمولا بین شش تا هشت سال بسته به این که چه میزان و چه تعداد شوک وارد کند عمر میکنند. لیدهای ICD از لیدهای ضربانساز پیچیدهتر هستند و عمر کمتری دارند. 5 نفر از 10 نفر باید پس از پنج سال لیدهایشان را تعویض کنند.