به خاطر داشته باشید که احساس خستگی بعد از عمل های جراحی بزرگ از جمله عمل قلب باز، یک امر طبیعی است. اگر یک روز احساس قوت می کنید اما روز بعد احساس ضعف و خستگی دارید، جای تعجب ندارد. در دوران نقاهت، بدن شما می تواند بهبود یابد، خون سازی کند و قدرت و استقامت خود را افزایش دهد. فعالیت و پیاده روی بعد از عمل قلب باز از این جهت از اهمیت بالایی برخوردار است.
پیاده روی بعد از عمل قلب باز
در دوران بهبودی پس از جراحی قلب، پیاده روی بهترین ورزش برای شما است. قبل از انجام فعالیت های شدیدتر مثل شنا یا دوچرخه سواری باید با پزشک خود مشورت کنید. وقتی برنامه پیاده روی روزانه را شروع می کنید، یک زمان مشخص را برای پیاده روی انتخاب کنید و به آن پایبند باشید. مواردی که برای پیاده روی باید رد نظر داشته باشید را در ادامه بیان میکنیم:
- هنگام پیاده روی، بر روی سطوح هموار و با سرعتی یکنواخت راه بروید و اجازه دهید دست هایتان در کنار بدنتان حرکت کنند.
- کفش پیاده روی راحت و همچنین لباس متناسب با آب و هوا بپوشید.
- تا حداقل 1 ساعت بعد از غذا خوردن، از ورزش کردن خودداری کنید.
- زمانی که دمای هوا یا آب و هوا باعث ناراحتی شما می شود، در فضای باز پیاده روی نکنید. در زمین سرپوشیده و یا بر روی تردمیل پیاده روی کنید.
- اگر دچار احساس خستگی، تنگی نفس و یا سرگیجه شدید، فورا استراحت کنید و در روزهای آینده مسافت پیاده روی خود را کاهش دهید.
- در صورت بروز علائمی همچون درد قفسه سینه، حالت تهوع یا استفراغ، سردرد، احساس درد در فک، دندان ها، بازو یا گوش و یا هرگونه علائمی که قبلا تجربه کردید، فورا با پزشک خود تماس بگیرید و پیاده روی خود را ادامه ندهید. (مگر اینکه پزشک به شما اجازه دهد)
- اکثر بیماران تا یک ماه بعد از عمل جراحی خود می توانند حداقل 1.5 تا 2.5 کیلومتر در روز راه بروند.
رانندگی بعد از عمل قلب
برای محافظت از استخوان های قفسه سینه خود در برابر هرگونه آسیب، تا زمانی که پزشک به شما اجازه نداده است (تقریبا 3 تا 5 هفته بعد از عمل) رانندگی نکنید.
عوارض احتمالی بعد از عمل قلب باز
مشکلات بعد از عمل، ممکن است باعث کند شدن فرآیند بهبود شما نسبت به حالت نرمال آن شود، ما در ادامه مواردی را که باید مد نظر داشته باشید را شرح داده ایم:
عفونت پس از عمل قلب
عفونت زخم جراحی از جمله مواردی است که پس از جراحی معمولا باعث نگرانی فرد میشود، از جمله علائم عفونت زخم بعد از عمل قلب باز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- قرمزی غیر یکنواخت که گسترش می یابد
- افزایش تورم و حساسیت به لمس در خط برش جراحی
- خروج ترشحات
- درد
- بوی بد
- احساس سوزن سوزن شدن
- تب بالا و مداوم (بیشتر از 38 درجه)
2_ زنگ خطر اضافه کردن وزن
روزانه وزن خود را اندازه بگیرید. افزایش وزن سریع می تواند نشان دهنده این باشد که قلب شما عملکرد خوبی در پمپاژ خون ندارد. اگر بیشتر از 1 کیلوگرم در روز یا بیشتر از 1.5 تا 2.5 کیلوگرم در هفته اضافه کردید، به پزشک متخصص قلب مراجعه کنید.
3_ افزایش دمای بدن
اگر احساس گرما یا سرما می کنید، دمای بدن خود را 3 بار در روز (صبح، بعد از ظهر و شب) اندازه بگیرید. چنانچه دمای بدن شما بیشتر از 38 درجه شد، به اورژانس و یا متخصص قلب مراجعه کنید.
4_ رژیم غذایی و تغذیه
ممکن است متوجه شوید که بعد از عمل اشتهای خود را از دست داده اید یا انرژی کافی برای غذا خوردن ندارید. این اتفاق بسیار رایج است، اما فراموش نکنید که باید تغذیه مناسب و کافی داشته باشید تا بدنتان توانایی لازم برای بهبودی و قوی تر شدن را داشته باشد.
- چنانچه پزشک با توجه به نیازهای فردی شما، رژیم غذایی خاصی را توصیه کند، اطلاعات لازم به صورت مکتوب به شما داده می شود تا آن را در خانه دنبال کنید.
- یک رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید و آب و مایعات کافی بنوشید. این کار به بازگشت حرکات طبیعی روده شما کمک می کند.
- از مصرف روزانه ملین ها خودداری کنید (مگر اینکه پزشکتان تجویز کرده باشد). می توانید از آب آلو و یا سایر روش های طبیعی استفاده کنید.
- غذاهای متنوع بخورید. ممکن است بخواهید به جای خوردن سه وعده غذایی بزرگ در طول روز تعداد زیادی وعده غذایی کوچک مصرف کنید.
- از مصرف بیش از حد چربی، چربی های اشباع شده و کلسترول اجتناب کنید.
- غذاهای حاوی نشاسته و فیبر را به مقدار کافی مصرف کنید.
- از مصرف بیش از حد سدیم و نمک خودداری کنید.
- از مصرف بیش از حد قند و شکر اجتناب کنید.
- وزن سالم و ایده آل خود را حفظ کنید.
5_ بلند کردن وسایل
وقتی برای اولین بار از بیمارستان به خانه می روید، ممکن است حتی کوچک ترین وسایل را نیز به سختی بلند کنید. در ادامه چند پیشنهاد عملی برای راحت تر بلند کردن وسایل ذکر می شود:
- از بلند کردن وسایل سنگین مانند چمدان های پر، لباس های خیس یا کیسه های سنگین مواد غذایی خودداری کنید.
- برای برداشتن اجسام کوچک از روی میز یا کانتر، ابتدا آن ها را به خود نزدیک کرده و سپس آن را با هردو دست بردارید.
- برای باز کردن درهای سنگین یا هل دادن سبد خرید فروشگاه، جاروبرقی و... از وزن کل بدن خود استفاده کنید. اما زمانی که تازه از بیمارستان مرخص شده اید، باید از این فعالیت ها اجتناب کنید.
- برای آن که دستتان به مکان های مرتفع برسد، از چهارپایه استفاده کنید و از کشش و زور زدن خودداری کنید.
- هنگام بلند کردن اجسام از روی زمین، زانوهای خود را خم کنید. (از کمر خم نشوید)
زمانی که احساس توانمند شدن پیدا کردید، می توانید بیرون بروید و فعالیت های بیشتری انجام دهید. در ابتدا حدودا یک ساعت فعالیت داشته باشید. برخی از فعالیت هایی که می توانید انجام دهید عبارتند از:
- صنایع دستی، نقاشی، بافندگی
- بازی های رومیزی
- پیاده روی با دوستان
- خرید کردن، فیلم دیدن یا مسابقات ورزشی
کارهایی که باید بعد از عمل از آن خودداری کنید.
برخی فعالیت هایی که باید از آن ها خودداری کنید نیز عبارتند از:
- شنا کردن
- رانندگی
- گلف بازی کردن
- فعالیت های شدید
- تغییر وضعیت بدن بصورت ناگهانی
- هر زمان که خسته شدید، استراحت کنید.
- بین فعالیت ها استراحت کنید. اگر بعد از یک فعالیت بیشتر از یک ساعت به استراحت نیاز دارید، احتمالا بیش از حد به خودتان فشار آورده اید. در روزهای آینده فعالیت کمتری داشته باشید.
- از نشستن طولانی مدت در یک وضعیت خودداری کنید. این کار باعث وارد آوردن فشار بیش از حد به نواحی قفسه سینه شما می شود.
- هنگام نشستن یا بلند شدن، از عضلات پاهای خود استفاده کنید. برای نشستن یا بلند شدن از روی صندلی از دستان خود استفاده نکنید.
- پاهایتان را روی هم قرار ندهید. این کار می تواند باعث اختلال در گردش خون شود. • آهسته راه بروید.
دکتر فروزان نیا جراح قلب در تهران
