آریتمی قلبی حسی مثل لرزش قلب یا تپش قلب زیاد به شما می‌دهد اما در بعضی موارد، علائمی آزاردهنده به همراه دارد.برخی از آریتمی های خطرناک قلبی می توانند کشنده باشند.
مشکلات ضربان قلب یا آریتمی قلبی زمانی اتفاق می‌افتد که سیگنال‌های الکتریکی که ضربان قلب را هماهنگ میکنند به درستی کار نکنند و باعث شوند ضربان قلب، خیلی سریع، خیلی آهسته یا به‌طور کلی غیر طبیعی باشند.
روش‌های درمانی آریتمی قلبی معمولا میتواند ضربان قلب سریع، آهسته یا غیرطبیعی را بهبود دهد. رعایت سبک زندگی سالم در کنترل بیماری آریتمی قلبی موثر است.
ضربان قلب خطرناک چند است؟
قلب شما از چهار حفره تشکیل شده که شامل: دو حفره بالایی( دهلیز) و دو حفره پایینی( بطن) میشود. ریتم قلب شما به‌طور طبیعی به‌وسیله قسمتی به نام گره سینوس که در دهلیز راست قرار دارد، کنترل میشود. گره سینوس، سیگنال‌های الکتریکی تولید می‌کند که به‌طور طبیعی باعث شروع هر ضربان میشود. این سیگنال‌ها باعث میشوند تا عضله دهلیز منقبض شود و خون را به سمت بطن‌ها پمپاژ کند.
سپس سیگنال‌های الکتریکی به گروهی از سلول‌ها می‌رسند که گره دهلیزی_بطنی نام دارند. گره دهلیزی_بطنی قبل از اینکه سیگنال‌های الکتریکی را به بطن‌ها بفرستد، سرعت آنها را کم می‌کند. این تأخیر نامحسوس اجازه می‌دهد تا بطن‌ها از خون پر شوند. زمانی‌که سیگنال‌های الکتریکی به عضلات بطن‌ها می‌رسند، منجر به انقباض عضلات میشوند و سپس بطن‌ها می‌توانند خون را به ریه‌ها و بقیه قسمت‌های بدن پمپاژ کنند.
این فرآیند معمولا در یک قلب سالم به‌راحتی انجام میشود و نتیجه آن، ضربان قلب طبیعی است که در حالت استراحت 60 تا 100 بار در دقیقه میزند.
آریتمی های خطرناک قلبی
پزشکان آریتمی های خطرناک قلبی را فقط با توجه به ناحیه‌ای( دهلیز یا بطن) که ایجاد میشود، دسته‌بندی نمی‌کنند؛ بلکه به سرعت ضربان قلب ناشی از آن نیز توجه میکنند.
- برادی‌کاردی به ضربان قلب پایین اشاره دارد: زمانی‌که ضربان قلب در حالت استراحت کمتر از 60 بار در دقیقه باشد
- تاکی‌کاردی به ضربان قلب بالا اشاره دارد: زمانی‌که ضربان قلب شما در حالت استراحت بیشتر از 100 بار در دقیقه باشد
تاکی‌کاردی دهلیزی
انواع تاکی‌کاردی که در دهلیز شروع میشود شامل موارد زیر است:
1.فیبریلاسیون دهلیزی
فیبریلاسیون دهلیزی، ضربان بالای قلب است که به دلیل نامنظمی سیگنال‌های الکتریکی در دهلیز ایجاد میشود. این سیگنال‌ها منجر به انقباض‌های سریع، ناهماهنگ و ضعیف در دهلیز میشوند.
سیگنال‌های نامنظم الکتریکی، به گره دهلیزی-بطنی حمله میکنند که معمولا منجر به ریتم غیرطبیعی و سریع در بطن‌ها میشود. با اینکه فیبریلاسیون دهلیزی ممکن است موقتی باشد، اما در بعضی مواقع نیاز به درمان دارد.
2.فلوتر دهلیزی
فلوتر دهلیزی به فیبریلاسیون دهلیزی شبیه است. ضربان قلب در فلوتر دهلیزی نسبت به فیبریلاسیون دهلیزی، سیگنال‌های الکتریکی منظم‌تری دارد و با ریتم بیشتری همراه است. فلوتر دهلیزی نیز ممکن است، منجر به پیامدهایی جدی مانند سکته شود.
3.تاکی‌کاردی فوق‌بطنی
تاکی‌کاردی فوق‌بطنی، اصطلاحی گسترده است که شامل انواع مختلف آریتمی میشود که در بالای بطن‌ها( فوق بطنی) در دهلیز یا گره دهلیزی-بطنی ایجاد میشوند.
این نوع از مدل‌های مختلف آریتمی به‌نظر می‌آید که منجر به دوره‌های ناگهانی ضربان قلب بالا میشوند که خیلی سریع شروع شده و خیلی سریع هم تمام میشوند.
4.سندرم ولف پارکینسون وایت
در سندرم ولف پارکینسون وایت که نوعی از تاکی‌کاردی فوق بطنی است، یک مسیر الکتریکی اضافه بین دهلیز و بطن‌ها وجود دارد که از زمان تولد ایجاد میشود( البته امکان این وجود دارد که بیماری تا بزرگسالی علائمی از خود نشان ندهد). این مسیر باعث میشود تا سیگنال‌های الکتریکی بدون عبور از گره دهلیزی-بطنی، از بین دهلیز و بطن‌ها عبور کنند. این امر منجر به اتصال کوتاه و ضربان قلب بالا میشود.
تاکی‌کاردی در بطن ها
تاکی‌کاردی هایی که در بطن‌ها اتفاق می‌افتند شامل موارد زیر است:
– تاکی‌کاردی بطنی
تاکی‌کاردی بطنی، ضربان قلب طبیعی و سریعی است که به همراه سیگنال‌های غیرطبیعی در بطن‌ها ایجاد میشود. ضربان قلب بالا به بطن‌ها اجازه نمی‌دهد تا کامل پر شده و منقبض شوند تا بتوانند به‌طور کارآمد خون کافی را به بدن پمپاژ کنند. اگر شما قلب سالمی داشته‌باشید، تاکی‌کاردی بطنی ممکن است منجر به مشکلات جدی نشود. اما اگر بیماری قلبی یا قلب ضعیفی دارید، این شرایط میتواند شرایط اورژانسی پزشکی باشد که نیاز به درمان فوری دارد.
– فیبریلاسیون بطنی
فیبریلاسیون بطنی زمانی اتفاق می‌افتد که سیگنال‌های الکتریکی نامنظم باعث شوند تا بطن‌ها به‌جای اینکه خون مورد نیاز را به بدن پمپاژ کنند، بدون انجام کار مفیدی فقط بلرزند. اگر قلب در عرض چند دقیقه به ریتم طبیعی خودش بازنگردد، این مشکل جدی ممکن است باعث مرگ شود.
بیشتر افرادی که فیبریلاسیون بطنی را تجربه کرده‌اند، بیماری قلبی جدی دارند یا در گذشته ضربه روحی شدیدی را تجربه کرده‌اند.
– سندروم کیو تی
سندروم کیو تی نوعی اختلال قلبی است که خطر افزایش و نامنظم‌شدن ضربان قلب را به‌همراه دارد. ضربان قلب بالا که به‌خاطر تغییرات ایجادشده در سیستم الکتریکی قلب اتفاق می‌افتد، ممکن است منجر به غش‌کردن و یا حتی مردن فرد شود. در بعضی مواقع ممکن است ریتم قلب به حدی نامنظم شده، که باعث مرگ ناگهانی شود.
شما ممکن است با یک جهش ژنتیکی به‌دنیا بیایید که شما را در معرض خطر سندروم کیوتی قرار دهد. به‌علاوه، بعضی از داروها و همچنین برخی از شرایط پزشکی مثل، نقص‌های مادرزادی قلب ممکن است منجر به این سندروم شود.
برادی‌کاردی یا ضربان قلب آهسته
اگرچه ضربان قلب کمتر از 60 بار در دقیقه در زمان استراحت، برادی‌کاردی محسوب میشود، اما گاها میتواند نشانه ی بیماری نباشد. اگر شما از نظر جسمانی سالم بوده و قلب سالمی هم داشته‌باشید، ممکن است حتی زمانی‌که قلب شما کمتر 60 بار در دقیقه میزند، قادر باشد تا خون کافی را پمپاژ کند.
به‌علاوه، بعضی از داروهایی که برای درمان بعضی شرایط پزشکی مثل فشار خون بالا استفاده میشود، ممکن است باعث کاهش ضربان قلب شود. با این حال، اگر ضربان قلب پایینی دارید و قلبتان خون کافی پمپاژ نمی‌کند، ممکن است یکی از انواع برادی‌کاردی را داشته‌باشید که به شرح زیر است:
⚠️ سندروم سینوس بیمار
اگر گره سینوس شما که مسئولیت تعیین سرعت قلب شما را بر عهده دارد، سیگنال‌ها را به‌درستی نفرستد، ضربان قلب شما ممکن است بین برادی‌کاردی( خیلی آهسته) و تاکی‌کاردی( خیلی سریع) متغیر باشد. سندروم سینوس بیمار، میتواند به‌خاطر زخمی که کنار گره سینوس ایجاد میشود، اتفاق بیفتد. این زخم میتواند سرعت سیگنال‌های الکتریکی را کاهش دهد، در آنها اختلال ایجاد کرده و راه آنها را مسدود کند. سندروم سینوس بیمار معمولا در افراد بزرگسال با سن بالا اتفاق می‌افتد.
⚠️ انسداد مسیر
انسدادی که در مسیر الکتریکی ایجاد میشود میتواند در داخل یا کنار گره سینوس که در مسیر بین دهلیز و بطن‌ها و همچنین در امتداد مسیر هر بطن است، اتفاق بیفتد.
با توجه به موقعیت و نوع انسداد، سیگنال‌هایی که بین نیمه بالایی و نیمه پایینی قلب شما قرار دارند، ممکن است سرعتشان کم شده یا مسدود شوند.
اگر مسیر سیگنال کاملا مسدود شود، سلول‌های خاصی در گره سینوس یا بطن‌ها می‌توانند، ضربان قلب یکنواختی را ایجاد کنند که البته کمی آهسته‌تر است. بعضی از انسدادها هیچ علائم یا نشانه‌ای ندارند و بعضی دیگر می‌توانند باعث برادی‌کاردی شوند و یا این حس را ایجاد کنند که برای لحظه‌ای قلبتان ضربان ندارد.
ضربان قلب نابالغ
اگر چه ضربان قلب نابالغ حسی دارد که انگار برای لحظه‌ای قلبتان از ضربان ایستاده اما در واقع قلبتان برای لحظه‌ای ضربانی اضافه دارد. اگرچه که اغلب ضربان نابالغ را احساس می‌کنید، اما خیلی به‌ندرت می تواند نشان‌دهنده ی مشکل جدی‌تری باشد. البته ضربان قلب نابالغ میتواند باعث تحریک آریتمی قلبی بلندمدت شود، به‌خصوص در افرادی که بیماری قلبی دارند. اگر ضربان قلب نابالغ مرتب اتفاق بیفتد و چند سال ادامه پیدا کند، باعث میشود قلبتان ضعیف شود.
علائم آریتمی های قلبی خطرناک
علائم آریتمی قلبی خطرناک شامل موارد زیر است:
⛔ عملکرد ناقص گره سینوس
در این شرایط ممکن است هیچ علائمی ظاهر نشود یا علائمی مثل سرگیجه، غش‌کردن و خستگی شدید را به‌همراه داشته‌باشد.
⛔ تاکی آریتمی فوق بطنی
این مشکل باعث ایجاد علائمی مثل تپش قلب، فشار خون پایین و غش‌کردن میشود.
⛔ فیبریلاسیون دهلیزی
در بعضی مواقع در این شرایط هیچ علائمی بروز نمی‌کند اما گاهی میتواند باعث تپش قلب، غش‌کردن، سرگیجه، ضعف، تنگی نفس و آنژین قلبی شود که بر اثر کاهش انتقال خون به عضلات قلب به‌وجود می‌آید. افرادی که فیبریلاسیون دهلیزی دارند، ضربان قلبشان بعضی مواقع غیر طبیعی بوده ولی بیشتر اوقات تپش قلب کاملا طبیعی است.
⛔ انسداد گره دهلیزی-بطنی یا انسداد قلب
انسداد گره دهلیزی-بطنی درجه یک هیچ علائمی ایجاد نمی‌کند. انسداد گره دهلیزی-بطنی درجه دو باعث بروز علائمی مثل، ضربان قلب غیرطبیعی و ضربان قلب پایین میشود. در انسداد گره دهلیزی-بطنی درجه سه علائمی مثل ضربان قلب خیلی آهسته، سرگیجه و غش‌کردن ظاهر میشود.
⛔ تاکی‌کاردی بطنی (VT)
اگر تاکی‌کاردی بطنی برای مدت کوتاهی اتفاق بیفتد، یا هیچ علائمی ندارید و یا احساس می‌کنید ضربان قلبتان در سینه می‌کوبد. ولی اگر مدت زیادی طول بکشد معمولا باعث ضعف، از دست‌دادن هوشیاری و مرگ میشود.
⛔ فیبریلاسیون بطنی
این شرایط باعث میشود برای لحظه‌ای قلب ضربان نداشته باشد و همچنین منجر به از دست‌دادن هوشیاری و حتی مرگ میشود.
درمان ضربان قلب پایین
پزشکان اغلب با استفاده از تنظیم‌کننده ضربان قلب، ضربان قلب پایین را درمان میکنند، زیرا هیچ دارویی نیست که با اطمینان بتواند سرعت ضربان قلب را بالا ببرد.
تنظیم‌کننده ضربان قلب یک دستگاه کوچک است که معمولا در کنار استخوان ترقوه شما جایگذاری میشود. یک یا چند سیم با سر الکترود از طریق دستگاه وارد رگ‌های خونی و بعد وارد قلب میشود. اگر ضربان قلب شما خیلی پایین باشد یا کلا متوقف شده باشد، دستگاه تنظیم‌کننده ضربان قلب سیگنال‌های الکتریکی می‌فرستد و قلب را تحریک می کند تا به‌طور یکنواخت ضربان داشته باشد.
درمان ضربان قلب بالا
برای درمان ضربان قلب بالا (تاکی‌کاردی) ممکن است یک یا دو مورد از روش‌های زیر انجام شود:
💚مانوور واگال (Vagal maneuvers)
ممکن است بتوانید آریتمی قلبی را که از بالای نیمه پایینی قلبتان شروع شده است را از طریق استفاده از مانوور واگال متوقف کنید. این روش شامل: حبس‌کردن نفس، قرار دادن یک کیسه یخ روی صورت و یا سرفه‌کردن میشود.
این روش بر سیستم عصبی که ضربان قلب شما را کنترل می‌کند( عصب واگ)، تأثیر می‌گذارد و باعث میشود ضربان قلب کاهش پیدا کند. با این حال، مانوور واگال برای تمام آریتمی های قلبی کارساز نیست.
💚مصرف دارو
احتمالا برای درمان انواع تاکی‌کاردی، داروهایی برای کنترل ضربان قلب یا بازگشت به ریتم طبیعی تجویز میشود. بسیار مهم است که همه داروهای ضد آریتمی قلبی را دقیقا مطابق دستور پزشک مصرف کنید تا پیامدهای آن را به حداقل برسانید.
اگر شما فیبریلاسیون دهلیزی دارید، احتمال دارد پزشک برای شما داروهایی برای رقیق‌کردن خون تجویز کند تا از ایجاد لخته‌های خون خطرناک جلوگیری کند.
💚کاردیوورژن
اگر شما نوع خاصی از آریتمی قلبی مثل فیبریلاسیون دهلیزی دارید، پزشک شما ممکن است از کاردیوورژن استفاده کند. در این روش، به‌وسیله پدال یا چسب‌هایی که روی سینه چسبیده است، به قلب شما شوک می‌دهند. این جریان بر سیگنال‌های الکتریکی در قلب تأثیر می‌گذارد و باعث میشود قلب به ریتم طبیعی خودش بازگردد.
💚ابلیشن کاتتر
در این روش، پزشک یک یا چند کاتتر را از طریق رگ‌های خونی وارد قلبتان می‌کند. الکترودهایی که سر کاتترها قرار دارند می‌توانند از گرما، سرمای شدید یا انرژی رادیوفرکانسی استفاده کنند و به قسمت کوچکی از بافت قلب آسیب بزنند تا بتوانند یک انسداد الکتریکی در امتداد مسیری ایجاد کنند که باعث ایجاد آریتمی قلب شده است.
دستگاه‌های کاشتنی برای درمان آریتمی قلبی
برای درمان آریتمی قلبی همچنین میتوان از دستگاه‌های کاشتنی استفاده کرد. که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
✅دستگاه تنظیم‌کننده ضربان قلب
تنظیم‌کننده ضربان قلب دستگاهی است که برای کنترل ریتم غیرطبیعی قلب استفاده میشود. این دستگاه کوچک با استفاده از یک عمل جراحی جزئی، در زیر پوست کنار استخوان ترقوه جایگذاری میشود. یک سیم عایق از دستگاه به قلب متصل میشود و به‌طور دائم در آن‌جا قرار می‌گیرد.
اگر دستگاه تنظیم‌کننده ضربان قلب تشخیص دهد که ضربان قلب غیرطبیعی است، با انتشار سیگنال‌های الکتریکی، قلب را تحریک می‌کند تا ضربان طبیعی داشته‌باشد.
✅دفیبلاتور قلبی کاشتنی (ICD)
– اگر شما دارای ضربان قلب بالای خطرناک در نیمه ی پایینی قلبتان (تاکی‌کاردی بطنی یا فیبریلاسیون بطنی) هستید.
– اگر شما ایست قلبی ناگهانی داشتید یا مشکل قلبی دارید که شما را در معرض خطر بالای ایست قلبی ناگهانی قرار می‌دهد.
ICD یک دستگاه تقویت شده با باتری است که دقیقا مثل دستگاه تنظیم‌کننده ضربان قلب، در زیر پوست، کنار استخوان ترقوه قرار می‌گیرد. یک یا چند سیم با سر الکترود از ICD از طریق رگ‌ها به قلب متصل میشود. دستگاه ICD مرتب ریتم قلب شما را چک می‌کند.
اگر این دستگاه ریتم غیرطبیعی را در قلب شناسایی کند، شوک‌هایی با انرژی بالا یا پایین می‌فرستد تا قلب برای رسیدن به ریتم طبیعی دوباره از اول شروع به کار کند. دستگاه ICD از ضربان قلب غیرطبیعی جلوگیری نمی‌کند ولی در صورت وقوع این مشکل، آن را درمان می‌کند.
درمان آریتمی قلبی با استفاده از عمل جراحی
در بعضی مواقع جراح قلب برای درمان آریتمی قلبی عمل جراحی را توصیه میکنند. دو نوع عمل جراحی برای درمان آریتمی امکان‌پذیر است که در ادامه می‌خوانید:
1_ روش ماز
در روش ماز، جراح تعدادی شکاف جراحی در نیمه بالایی بافت قلب (دهلیز) ایجاد می‌کند تا زخم های بافت الگوی ماز را به وجود آورد. زخم‌های بافت جلوی جریان الکتریسیته را می‌گیرند و در بعضی از سیگنال‌های الکتریکی که باعث نوعی آریتمی میشوند، اختلال ایجاد میکنند.
این روش به جراحی نیاز دارد و معمولا برای افرادی مناسب است که درمان‌های دیگر برای آنها فایده‌ای نداشته است.
2_ جراحی بای‌پس کرونری
اگر علاوه بر آریتمی قلبی، مبتلا به سرخرگ کرونری هم هستید، پزشک عمل جراحی بای پس قلب را برای شما انجام می‌دهد. این عمل جراحی باعث بهبود جریان خون به سمت قلب میشود.
منبع: مایوکلینیک
رضا
دوشنبه ۸ دی ۹۹( 3 سال پیش)
تعداد بازدید: 196
مشاهده پرسش
